- Get link
- Other Apps
Ang
abot sa pagpanagat ni Abner ang gisaligan sa tibuok pamilya niini uban
ang pag-abag sa asawang si Mery. Adunay 4 ka anak ang managtiayon. Duha
ang lalaki ug duha usab ang babae. Pulos na nagtungha ang maong mga
bata.
Sa matag palawod ni Abner sa sayong kaadlawon o sayong kagabhion, dili malikayan ang kahangawa ug kabalaka ni Mery. Gawas nga uso ang pagpanulis sa lawod anaa usab ang mga dili mapugngan ug wala damhang mga disgrasya.
Usa ka sayong kagabhion niana, mipalawod si Abner. Dungan sila sa silingan niining si Maning. Gihatod sa sa asawa ug mga anak niini sa baybayon hangtud na sa dili na kini kaayo makita.
"Ma, unta daghag kuha si papa no?" litok ni Myrna, ang kamagulangang anak. "Gawas nga naa tay sud-an, makapamaligya pud ta. Duna man gud mi project sa eskwelahan. Mag-amutay mi sa akong mga ka-grupo. Duna pa man ko'y nahipusan sa mga balon naku ma, dugangan na lang ni," dugang sa anak samtang padayong naglakaw.
"Mag-ampo lang ta anak. Ug salamat sa inyong pagtigum-tigum. Daku na kaayo nag tabang para magahinan pa ang imong mga manghud ug uban pang panginahanglan nato. Kasayod na mo sa atong kakabus," tubag sa inahan.
Kalit nga miulan ug kusog. Nagdagan-dagan si Mery ug ang mga anak niini aron makapasilong sa sulod sa ilang balay.
Kusog kaayo ang kilat ug dalogdog. “Mama! Nahadlok ko!” singgit sa naghilak nga kamanghurang anak ni Mery nga si Chloe.
“Ayaw lang kahadlok anak, nia man si Mama,” tubag usab sa nagakabalaka nga inahan.
“Si Papa kaha Mama, kumusta kaha siya?” pangutana ni Myrna sa inahan samtang nanghipos sa mga nilabhan.
“Mag-ampo ta mga anak nga luwas ra ang inyong amahan ug iyang mga kauban sa lawod karon,” dayong duol sa altar si Mery ug nagdagkot ug kandila.
Mas misamot pa ang kakusog sa ulan ug naglagubo na ang luyong bahin sa panimalay nilang Mery. Natumba ang dakung punuan sa Talisay.
Tibuok gabii wala mahikatulog si Mery nga naghuna-huna sa kahimtang ni Abner sa lawod samtang ang ulan walay paglurang ang kakusog inubanan pa sa kusog nga hangin.
Sayo na sa buntag niundang ang ulan. Ug dali dali dayong miadto sa baybay si Mery aron subayon kung miabot na ba ang mga nagpalawod sa milabayng gabii. Ug misugat kang Mery ang kumpareng si Maning nga hoyhoy ang abaga ug ilhan kaayong gikapoy.
“Pare Maning, asa si pare nimo Abner? Asa siya? Wala ba mo mag-uban ug dunggo?” sunod sunod nga pangutana ni Mery nga ilhan usab ang kabalaka sa dagway niini.
Magul-anong mitubag si Maning nga nagduko lang, “Mare, grabeng dagkua sa mga balod gabii sa lawod. Murag nag-wild ang dagat. Nangakulob ug nangaguba ang among mga sakayan. Wala na naku nadiparahan si pare Abner hangtud nga naningkamot na lang kong maka-abay sa nagkulob kong sakayan.”
“Ginoo ko! Abner…..” tiyabaw ni Mery nga milingkod sa buhangin. “Ayaw intawon itugot Ginoo nga dunay dautang mahitabo sa akong bana. Malooy ka Ginoo… Abner….”
Giduol sa asawa ni Maning si Mery ug nagkanayon, “Mare, lig-ona lang ang imong kaugalingon. Padayon pa man nga nag-rescue ang kapulisan ug ang navy. Luwas ra lage to si pare Abner.”
“Hinaut pa unta, hinaut pa unta,” nagbakho nga tubag ni Mery.
Misugat sa inahan si Myrna, “Mama? Unsay nahitabo? Asa si papa? Angkol Maning? Ngano wala si papa?”
Nanaghilak ang mga magsoon human gisaysay pag usab ni Maning ang nahitabo sa lawod. Samtang si Mery, daw wala sa kaugalingong mikuha sa paboritong sanina ni Abner ug midangoyngoy sa daplin.
Miabot ang kagabhion, wala pay balita gikan sa mga nanag-rescue kabahin kang Abner.
Usa ka adlaw niana, “Ma, nadawat kog scholarship sa university. Makapadayon kog tungha hangtud mahuman akong kurso. Kinahanglan lang naku mag-menten ug grado,” malipayong balita ni Myrna ngadtos inahan nga nagplastar sa gibulad nga mga isdang pinaslan.
“Kanindot nga balita niana anak! Malipayon mi alang kanimo. Kung nia unta to imong amahan, samot to nga malipayon, kay mao man na iyang pangandoy alang kaninyo. Nga makatapos mo sa inyong pagtungha aron nga kung maglisod man mo sa umaabot dili na sama nianing atong kahimtang karon,” mapahiyumong nagpamahid sa luhang tubag ni Mery sa anak.
“Si mama pud oy. Sagdi lang ma, magpadala tag sulat kang papa unya. Isulod natog botelya, kay aron iya rang masagop ug mabasa. Atong ibalita sa iya ug ato pud siya ingnan nga mouli na,” pinagakos sa inahan ang anak nga namulong.
Tood man, gibarugan ni Mery ang pagka-amahan ug pagka-inahan ngadto sa mga anak. Kugi usab nga mibulig kaniya ang mga bata. Buhing saksi ang dagat sa mga paningkamot niini alang sa mga bata uban ang pangandoy nga mobalik pa si Abner.
Migradwar na sa high school si Myrna isip valedictorian uban pa ang mga lain-laing academic ug leadership awards. Malipayong nagsaulog ang pamilya ug midesisyong sa baybay nga bahin dalhon ang selebrasyon.
“Pa, gradwet na kog high school. Daghan kog medal. Nakapasar pud kog scholarship pa. Para ni sa imoha pa kay imo man gyud ning pangandoy alang namo. Abi nimo pa, daku na kaayo si Chloe, gwapa sab pareha namo ni Mama. Si Albert ug Mark kay mga ulitawo na pud. Wala pa nooy mga uyab. Mga bright pud pareha nimo,” nagpiyong nga namulong si Myrna samtang anam nga mipagawas sa botelyang may sulod nga sulat.
“Unta imo ning mabasa pa ning among sulat para nimo. Ug unta ok ra ka diha karon sa imong pagkabutang. Uli na pa ha, gimingaw na mi nimo,” pina-itsa sa botelya si Myrna ngadto sa dagat.
Paspas nga naglabay ang mga adlaw, ug nahuman na sa pagtungha ang mga bata. Si Myrna nahimo nang inilang Doktor sa ilang dapit nga anaa gihapon ang kabuutan ug padayon nga nakigsandurot sa ilang mga silingan. Si Chloe nga kamanghuran, baguhay lang migradwar sa kursong pagka-magtutudlo, si Mark lisensyado na nga Marine Biologist nga aktibong nagkampanya sa pagpahiuli kadagatan ug kabaybayunan ug si Albert nagpaka-eksperto sa agrikutura human kini makapasar sa board exam.
Si Mery, padayon nga matag buntag ug hapon mobisita sa baybay uban sa padayong paghandum nga usa ka higayon modunggo si Abner ug mopauli sa ilang panimalay.
“Kining tanan nga kalampusan naku utang naku ni sa among inahan, si Mama Merlita Malazarte. Ang dakung unos sa among kinabuhi ang nagpalig-on kaniya ug sa among pamilya. Nag-inusara niyang gibarugan ang tanang responsibilidad ngadto kanamo. Nahimong saksi ang dagat ug kabaybayonan niining tanan. Tinood nga dili babag ang kawad-on aron nga kita magmalampuson apan angay usab natong tukion nganong daghan man kanato ang dili makatilaw sa katam-is sa dagat? Nganong idlas man kaayo ang kaharuhay sa daghang populasyon labi na sa mga gagmayng mangingisda samtang ang uban naglunang sa bahandi?” mapasigarbuhong mensahe ni Chloe atol sa usa ka graduation ceremony sa ilang kanhi tunghaan sa high school nga miimbita kaniya isip guest speaker.
“Mga besh, let’s take good care of our seas, the reefs and the fishes. Tam-is ang dagat,” pagtak-op ni Chloe sa mensahe niini.
“Mga anak, karon ko lang isugilon kaninyo kini. Pasayloa ko kung sa taas nga panahon ako kining gililong kaninyo,” pamulong ni Mery samtang nagkatapok ang tanan sa may sala.
“Atong panahon sa pagkahitabo sa inyong amahan, gipugngan ko unta siya nga mopalawod. Apan, nagmagahi kini. Sayod man siya sa panginahanglan sa project nimo day Myrna. Ato pud nga adlaw taman na lang panihapon ang atong bugas. Si inday Chloe wala nay gatas. Mao nga bisan ug may balatian ang inyong amahan, mipugos kini ug palawod,” naghilak nga sugilon sa inahan. Hilom lang nga naminaw ang mga anak nga inanayng nagtulo ang mga luha.
“Apan, sayod ako nga malipayon ang inyong amahan nga nagbasa sa inyong mga sulat. Dili lang siya makabalos kay dili man to mahibalong mosulat,” pahiyom nga sumpay ni Mery.
Gigakos sa mga anak si Mery ug dungang miistorya, “Daghan kaayong Salamat Ma.”
“Salamat sa wala nimo pagbuhi sa atong mga pangandoy. Ikaw ang among bahandi nga walay bugti,” sumpay ni Myrna.
“Ma, nagkahiusa mi sa akong mga amigo ug kaubang mga Marine Biologist nga tukuron ang Abner Malazarte Foundation. Gawas nga ipadayon namo ang kampanya pagpahiuli sa kadagatan ug kabaybayonan, mag-offer pud mi ug scholarship programs alang sa mga anak sa mga gagmay ug kabus nga mga mangingisda. Agig pasalamat namo kang Papa ug sa daghan pang mga inahan ug amahan nga walay kakapoy sa pagkugi para sa ilang mga anak ug komunidad,” dugang ni Mark.
Pagka-ugma, sayo sa buntag dunay sulat miabot. “Dong Albert palihug ko ug receive sa sulat,” pamalihug ni Myrna sa igsoon samtang nag-abi-abi sa silingang si Maning nga masakiton na.
“Malazarte residence Sir no?” pakisusi sa post man. “Palihug na lang pirma Sir nga nadawat ang sulat,” dugang niini ngadto kang Albert.
Pagtalikod sa post man, misinggit sa kakurat si Albert, “Mama! Abner Malazarte ang sender!” – KATAPUSAN –
------------------------
Kung may mga pangalan, lugar ug kasinatian man nga nalitok ug susama niining sugilanon wala kana tuyua. Bunga lang kini sa huna-huna sa tagsulat.
Remo Fenis
10 May 2017
Liked it? Share!
Sa matag palawod ni Abner sa sayong kaadlawon o sayong kagabhion, dili malikayan ang kahangawa ug kabalaka ni Mery. Gawas nga uso ang pagpanulis sa lawod anaa usab ang mga dili mapugngan ug wala damhang mga disgrasya.
Usa ka sayong kagabhion niana, mipalawod si Abner. Dungan sila sa silingan niining si Maning. Gihatod sa sa asawa ug mga anak niini sa baybayon hangtud na sa dili na kini kaayo makita.
"Ma, unta daghag kuha si papa no?" litok ni Myrna, ang kamagulangang anak. "Gawas nga naa tay sud-an, makapamaligya pud ta. Duna man gud mi project sa eskwelahan. Mag-amutay mi sa akong mga ka-grupo. Duna pa man ko'y nahipusan sa mga balon naku ma, dugangan na lang ni," dugang sa anak samtang padayong naglakaw.
"Mag-ampo lang ta anak. Ug salamat sa inyong pagtigum-tigum. Daku na kaayo nag tabang para magahinan pa ang imong mga manghud ug uban pang panginahanglan nato. Kasayod na mo sa atong kakabus," tubag sa inahan.
Kalit nga miulan ug kusog. Nagdagan-dagan si Mery ug ang mga anak niini aron makapasilong sa sulod sa ilang balay.
Kusog kaayo ang kilat ug dalogdog. “Mama! Nahadlok ko!” singgit sa naghilak nga kamanghurang anak ni Mery nga si Chloe.
“Ayaw lang kahadlok anak, nia man si Mama,” tubag usab sa nagakabalaka nga inahan.
“Si Papa kaha Mama, kumusta kaha siya?” pangutana ni Myrna sa inahan samtang nanghipos sa mga nilabhan.
“Mag-ampo ta mga anak nga luwas ra ang inyong amahan ug iyang mga kauban sa lawod karon,” dayong duol sa altar si Mery ug nagdagkot ug kandila.
Mas misamot pa ang kakusog sa ulan ug naglagubo na ang luyong bahin sa panimalay nilang Mery. Natumba ang dakung punuan sa Talisay.
Tibuok gabii wala mahikatulog si Mery nga naghuna-huna sa kahimtang ni Abner sa lawod samtang ang ulan walay paglurang ang kakusog inubanan pa sa kusog nga hangin.
Sayo na sa buntag niundang ang ulan. Ug dali dali dayong miadto sa baybay si Mery aron subayon kung miabot na ba ang mga nagpalawod sa milabayng gabii. Ug misugat kang Mery ang kumpareng si Maning nga hoyhoy ang abaga ug ilhan kaayong gikapoy.
“Pare Maning, asa si pare nimo Abner? Asa siya? Wala ba mo mag-uban ug dunggo?” sunod sunod nga pangutana ni Mery nga ilhan usab ang kabalaka sa dagway niini.
Magul-anong mitubag si Maning nga nagduko lang, “Mare, grabeng dagkua sa mga balod gabii sa lawod. Murag nag-wild ang dagat. Nangakulob ug nangaguba ang among mga sakayan. Wala na naku nadiparahan si pare Abner hangtud nga naningkamot na lang kong maka-abay sa nagkulob kong sakayan.”
“Ginoo ko! Abner…..” tiyabaw ni Mery nga milingkod sa buhangin. “Ayaw intawon itugot Ginoo nga dunay dautang mahitabo sa akong bana. Malooy ka Ginoo… Abner….”
Giduol sa asawa ni Maning si Mery ug nagkanayon, “Mare, lig-ona lang ang imong kaugalingon. Padayon pa man nga nag-rescue ang kapulisan ug ang navy. Luwas ra lage to si pare Abner.”
“Hinaut pa unta, hinaut pa unta,” nagbakho nga tubag ni Mery.
Misugat sa inahan si Myrna, “Mama? Unsay nahitabo? Asa si papa? Angkol Maning? Ngano wala si papa?”
Nanaghilak ang mga magsoon human gisaysay pag usab ni Maning ang nahitabo sa lawod. Samtang si Mery, daw wala sa kaugalingong mikuha sa paboritong sanina ni Abner ug midangoyngoy sa daplin.
Miabot ang kagabhion, wala pay balita gikan sa mga nanag-rescue kabahin kang Abner.
Usa ka adlaw niana, “Ma, nadawat kog scholarship sa university. Makapadayon kog tungha hangtud mahuman akong kurso. Kinahanglan lang naku mag-menten ug grado,” malipayong balita ni Myrna ngadtos inahan nga nagplastar sa gibulad nga mga isdang pinaslan.
“Kanindot nga balita niana anak! Malipayon mi alang kanimo. Kung nia unta to imong amahan, samot to nga malipayon, kay mao man na iyang pangandoy alang kaninyo. Nga makatapos mo sa inyong pagtungha aron nga kung maglisod man mo sa umaabot dili na sama nianing atong kahimtang karon,” mapahiyumong nagpamahid sa luhang tubag ni Mery sa anak.
“Si mama pud oy. Sagdi lang ma, magpadala tag sulat kang papa unya. Isulod natog botelya, kay aron iya rang masagop ug mabasa. Atong ibalita sa iya ug ato pud siya ingnan nga mouli na,” pinagakos sa inahan ang anak nga namulong.
Tood man, gibarugan ni Mery ang pagka-amahan ug pagka-inahan ngadto sa mga anak. Kugi usab nga mibulig kaniya ang mga bata. Buhing saksi ang dagat sa mga paningkamot niini alang sa mga bata uban ang pangandoy nga mobalik pa si Abner.
Migradwar na sa high school si Myrna isip valedictorian uban pa ang mga lain-laing academic ug leadership awards. Malipayong nagsaulog ang pamilya ug midesisyong sa baybay nga bahin dalhon ang selebrasyon.
“Pa, gradwet na kog high school. Daghan kog medal. Nakapasar pud kog scholarship pa. Para ni sa imoha pa kay imo man gyud ning pangandoy alang namo. Abi nimo pa, daku na kaayo si Chloe, gwapa sab pareha namo ni Mama. Si Albert ug Mark kay mga ulitawo na pud. Wala pa nooy mga uyab. Mga bright pud pareha nimo,” nagpiyong nga namulong si Myrna samtang anam nga mipagawas sa botelyang may sulod nga sulat.
“Unta imo ning mabasa pa ning among sulat para nimo. Ug unta ok ra ka diha karon sa imong pagkabutang. Uli na pa ha, gimingaw na mi nimo,” pina-itsa sa botelya si Myrna ngadto sa dagat.
Paspas nga naglabay ang mga adlaw, ug nahuman na sa pagtungha ang mga bata. Si Myrna nahimo nang inilang Doktor sa ilang dapit nga anaa gihapon ang kabuutan ug padayon nga nakigsandurot sa ilang mga silingan. Si Chloe nga kamanghuran, baguhay lang migradwar sa kursong pagka-magtutudlo, si Mark lisensyado na nga Marine Biologist nga aktibong nagkampanya sa pagpahiuli kadagatan ug kabaybayunan ug si Albert nagpaka-eksperto sa agrikutura human kini makapasar sa board exam.
Si Mery, padayon nga matag buntag ug hapon mobisita sa baybay uban sa padayong paghandum nga usa ka higayon modunggo si Abner ug mopauli sa ilang panimalay.
“Kining tanan nga kalampusan naku utang naku ni sa among inahan, si Mama Merlita Malazarte. Ang dakung unos sa among kinabuhi ang nagpalig-on kaniya ug sa among pamilya. Nag-inusara niyang gibarugan ang tanang responsibilidad ngadto kanamo. Nahimong saksi ang dagat ug kabaybayonan niining tanan. Tinood nga dili babag ang kawad-on aron nga kita magmalampuson apan angay usab natong tukion nganong daghan man kanato ang dili makatilaw sa katam-is sa dagat? Nganong idlas man kaayo ang kaharuhay sa daghang populasyon labi na sa mga gagmayng mangingisda samtang ang uban naglunang sa bahandi?” mapasigarbuhong mensahe ni Chloe atol sa usa ka graduation ceremony sa ilang kanhi tunghaan sa high school nga miimbita kaniya isip guest speaker.
“Mga besh, let’s take good care of our seas, the reefs and the fishes. Tam-is ang dagat,” pagtak-op ni Chloe sa mensahe niini.
“Mga anak, karon ko lang isugilon kaninyo kini. Pasayloa ko kung sa taas nga panahon ako kining gililong kaninyo,” pamulong ni Mery samtang nagkatapok ang tanan sa may sala.
“Atong panahon sa pagkahitabo sa inyong amahan, gipugngan ko unta siya nga mopalawod. Apan, nagmagahi kini. Sayod man siya sa panginahanglan sa project nimo day Myrna. Ato pud nga adlaw taman na lang panihapon ang atong bugas. Si inday Chloe wala nay gatas. Mao nga bisan ug may balatian ang inyong amahan, mipugos kini ug palawod,” naghilak nga sugilon sa inahan. Hilom lang nga naminaw ang mga anak nga inanayng nagtulo ang mga luha.
“Apan, sayod ako nga malipayon ang inyong amahan nga nagbasa sa inyong mga sulat. Dili lang siya makabalos kay dili man to mahibalong mosulat,” pahiyom nga sumpay ni Mery.
Gigakos sa mga anak si Mery ug dungang miistorya, “Daghan kaayong Salamat Ma.”
“Salamat sa wala nimo pagbuhi sa atong mga pangandoy. Ikaw ang among bahandi nga walay bugti,” sumpay ni Myrna.
“Ma, nagkahiusa mi sa akong mga amigo ug kaubang mga Marine Biologist nga tukuron ang Abner Malazarte Foundation. Gawas nga ipadayon namo ang kampanya pagpahiuli sa kadagatan ug kabaybayonan, mag-offer pud mi ug scholarship programs alang sa mga anak sa mga gagmay ug kabus nga mga mangingisda. Agig pasalamat namo kang Papa ug sa daghan pang mga inahan ug amahan nga walay kakapoy sa pagkugi para sa ilang mga anak ug komunidad,” dugang ni Mark.
Pagka-ugma, sayo sa buntag dunay sulat miabot. “Dong Albert palihug ko ug receive sa sulat,” pamalihug ni Myrna sa igsoon samtang nag-abi-abi sa silingang si Maning nga masakiton na.
“Malazarte residence Sir no?” pakisusi sa post man. “Palihug na lang pirma Sir nga nadawat ang sulat,” dugang niini ngadto kang Albert.
Pagtalikod sa post man, misinggit sa kakurat si Albert, “Mama! Abner Malazarte ang sender!” – KATAPUSAN –
------------------------
Kung may mga pangalan, lugar ug kasinatian man nga nalitok ug susama niining sugilanon wala kana tuyua. Bunga lang kini sa huna-huna sa tagsulat.
Remo Fenis
10 May 2017
Liked it? Share!
Source: https://www.facebook.com/photo/?fbid=461194096040161&set=a.460158722810365
#sibagatknown #mgakanaas
#sibagatknown #mgakanaas
- Get link
- Other Apps
Comments
Post a Comment